لزوم توجه به مصادر کلامی در دست یابی به پیشینه ی مسائل فقهی

[محمود رفاهی فرد]

معمولا برای دست یابی به پیشینه ی مسائل فقهی و به دست آوردن اقوال در مساله، تنها به کتب فقهی مراجعه می شود. اما برای تتبع بیشتر، ضروری است که مصادر شاخه های دیگر علوم را هم مد نظر قرار داد. در خصوص مصادر کلامی، دست کم از دو جهت این امر بایسته است:
1- برخی از مسائل فقهی در گذشته، جنبه ی کلامی داشته و در علم کلام نیز مورد بررسی قرار می گرفته است. (به عنوان نمونه: بحث امر به معروف و نهی از منکر؛ ن ک اوائل المقالات، ص119؛ كشف المراد، ص427 و ...)
2- در برخی از کتب کلامی، پس از ذکر امور اعتقادی، به مسائل فقهی نیز پرداخته شده است (به عنوان نمونه ن ک الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد (شیخ طوسی)، ص373 (الکلام فی العبادات الشرعیه))
البته دستیابی به فتوای فقیه از این مصادر می تواند با ابهاماتی همراه باشد...