20-خرداد-1403, 13:28
جلسۀ 68 مورخ 24 دی 1402
مراحل شکل‌گیری قضیه و نقش آن در تحلیل عوامل دخیل در پیدایش دلالت
مراحل شکل‌گیری قضیه و نقش آن در تحلیل عوامل دخیل در پیدایش دلالت
ما با سه گونه قضیه روبرو هستیم:
1.قضیۀ ملفوظه. مقصود ما از قضیۀ ملفوظه اعمّ از ملفوظه و مکتوبه است.
2.قضیۀ ملفوظۀ ذهنیه.
3.قضیۀ معقوله.
یک قضیۀ ملفوظه داریم که وقتی در ذهن انسان حضور پیدا می‌کند تبدیل به قضیۀ ملفوظۀ ذهنیه می‌شود و این قضیۀ ملفوظۀ ذهنیه بر قضیۀ معقوله دلالت می‌کند و این قضیۀ معقوله نیز از مفاد خود حکایت می‌کند. این سه قضیه باید از یکدیگر تفکیک شوند.
تقدیر لفظی، در مرحلۀ شکل‌گیری قضیۀ ملفوظۀ ذهنیه دخالت دارد؛ یعنی گاهی اوقات تصور یک لفظ از قبل در ذهن وجود دارد و ما با تکیه بر وجودش در ذهن و با ضمیمه نمودن لفظ دیگر که صورت جدیدی را به ذهن اضافه می‌کند، قضیۀ جدیدی را سامان می‌دهیم.
تقدیر لفظی در مرحلۀ شکل‌گیری قضیۀ ملفوظۀ ذهنیه است. ولی عمدۀ پدیده‌های دیگر همچون انصراف، اطلاق، الغای خصوصیت و تنقیح مناط، معمولاً در مرحلۀ شکل‌گیری قضیۀ معقوله _یعنی مرحلۀ تبدیل قضیۀ ملفوظۀ ذهنیه به قضیۀ معقوله_ دخالت دارند.
