30-فروردين-1399, 11:17
یکی از مباحث مهم برای فهم دقیق روایات اهل بیت علیهم السلام بررسی نظریات عامه می باشد استاد از قول مرحوم آقای بروجردی نقل می کردند که ایشان فرمودند: فقه اهل بیت حاشیه ی برفقه عامه بوده است وطبعا برای فهم بهتر فقه اهل بیت باید به فقه عامه مراجعه کرد.درتوضیح این فرمایش استاد بیان کردند که این حاشیه بودن به معنای ضعیف تر بودن نیست چه بسا شروح و حواشی که از اصل متن قوی تر هستند.
درهمین راستا یک بحث اساسی این است که اگر عامه در مساله ای فتوای داشته باشند شیعیان به همان فتوای عامه عمل می کردند لذا سیره ی متشرعه شکل می گیرد.تقریب دیگری هم بر این مطلب می توان مطرح کرد وآن تقریر معصوم است به این صورت که ا ائمه داب و منشی داشتند که انحرافات عامه را بیان می کردند لذا اگر سکوت امام باشد وفتوایی اکثریت عامه یک مطلب باشد رضایت امام کشف می شود.یکی از شواهد بحث مرفوعه ی محمد بن جمهور است که مطابق آن از رسول خدا نقل شده است که وقتی بدعت ها در امت من ظاهر می شود باید فرد عالم علم خود را اظهار کند درغیر این صورت لعنت خدا بر او باد.[1] شاهد دیگر بحث صحیحه ی معاویه بن وهب است که مضمون آن این است که نزد هربدعتی ولیّ از اهل بیت من می باشد که آن را دفع می کند.با الهام الهی سخن می گوید و حق را آشکار می کند وآن را نورانی می سازد و فریب فریب کاران را رد می کند[2]
[1] الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُمْهُورٍ الْعَمِّيِّ يَرْفَعُهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَلْيُظْهِرِ الْعَالِمُ عِلْمَهُ فَمَنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ.کافی چاپ اسلامیه ج1ص54
[2] - مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ عِنْدَ كُلِّ بِدْعَةٍ تَكُونُ مِنْ بَعْدِي يُكَادُ بِهَا الْإِيمَانُ وَلِيّاً مِنْ أَهْلِ بَيْتِي مُوَكَّلًا بِهِ يَذُبُّ عَنْهُ يَنْطِقُ بِإِلْهَامٍ مِنَ اللَّهِ وَ يُعْلِنُ الْحَقَّ وَ يُنَوِّرُهُ وَ يَرُدُّ كَيْدَ الْكَائِدِينَ يُعَبِّرُ عَنِ الضُّعَفَاءِ فَاعْتَبِرُوا يَا أُولِي الْأَبْصَارِ وَ تَوَكَّلُوا عَلَى اللَّهِ..کافی چاپ اسلامیه ج1ص54
درهمین راستا یک بحث اساسی این است که اگر عامه در مساله ای فتوای داشته باشند شیعیان به همان فتوای عامه عمل می کردند لذا سیره ی متشرعه شکل می گیرد.تقریب دیگری هم بر این مطلب می توان مطرح کرد وآن تقریر معصوم است به این صورت که ا ائمه داب و منشی داشتند که انحرافات عامه را بیان می کردند لذا اگر سکوت امام باشد وفتوایی اکثریت عامه یک مطلب باشد رضایت امام کشف می شود.یکی از شواهد بحث مرفوعه ی محمد بن جمهور است که مطابق آن از رسول خدا نقل شده است که وقتی بدعت ها در امت من ظاهر می شود باید فرد عالم علم خود را اظهار کند درغیر این صورت لعنت خدا بر او باد.[1] شاهد دیگر بحث صحیحه ی معاویه بن وهب است که مضمون آن این است که نزد هربدعتی ولیّ از اهل بیت من می باشد که آن را دفع می کند.با الهام الهی سخن می گوید و حق را آشکار می کند وآن را نورانی می سازد و فریب فریب کاران را رد می کند[2]
[1] الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جُمْهُورٍ الْعَمِّيِّ يَرْفَعُهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَلْيُظْهِرِ الْعَالِمُ عِلْمَهُ فَمَنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ.کافی چاپ اسلامیه ج1ص54
[2] - مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ عِنْدَ كُلِّ بِدْعَةٍ تَكُونُ مِنْ بَعْدِي يُكَادُ بِهَا الْإِيمَانُ وَلِيّاً مِنْ أَهْلِ بَيْتِي مُوَكَّلًا بِهِ يَذُبُّ عَنْهُ يَنْطِقُ بِإِلْهَامٍ مِنَ اللَّهِ وَ يُعْلِنُ الْحَقَّ وَ يُنَوِّرُهُ وَ يَرُدُّ كَيْدَ الْكَائِدِينَ يُعَبِّرُ عَنِ الضُّعَفَاءِ فَاعْتَبِرُوا يَا أُولِي الْأَبْصَارِ وَ تَوَكَّلُوا عَلَى اللَّهِ..کافی چاپ اسلامیه ج1ص54
