ارسالها: 267
موضوعها: 120
تاریخ عضویت: آبان 1393
اعتبار:
10
سپاس ها 87
سپاس شده 82 بار در 66 ارسال
استاد شهیدی در درس خارج فقه 26 دی97
دلیلی بر حرمت قول بغیر علم در غیر از امور شرعیه، وجود ندارد؛ زیرا عرفا اگر قول بغیر علم مطابق با واقع باشد کذب نیست. بنابر این نسبت به آن برائت جاری می شود و احتمال اینکه مطابق واقع نباشد و کذب بشود نیز با توجه به اصل برائت منتفی می شود.
بنابر این اصل برائت، حکما و موضوعا گفتن آنچه نسبت به آن اطلاعی نداریم را در غیر از امور شرعیه و امور متعلق به آبرو و... مسلمین جایز می کند.
البته این جواز منوط به عدم حصول علم اجمالی به کذب است.
ارسالها: 304
موضوعها: 105
تاریخ عضویت: دي 1396
اعتبار:
29
سپاس ها 20
سپاس شده 247 بار در 158 ارسال
آیا روشن است که برائت نسبت به شک در متعلق جاری می شود؟ یک موقع در موضوع شک داریم مثلا نمی دانیم این شخص، مومن هست که اهانت به او حرام باشد یا نه، اما اگر محرز است که این شخص، مومن است ولی نمی دانیم این کار، اهانت هست یا نه، آیا برائت جاری می شود؟ آیا نمی توان گفت چون موضوع حکم، محرز است فعلیت حکم هم محرز است (چرا که فعلیت حکم دائر مدار فعلیت موضوع است)و تبعا مجرای اشتغال است و نه برائت. چنانکه در واجبات هم به صرف این که موضوع، محرز شد مجرای اشتغال می شود.
ثانیا این که نوشته اید قبح عقلائی کذب در حد حرمت نیست...آیا ملاک قبح عقلائی است یا قبح واقعی؟ اگر قبح کذب را پذیرفته ایم و ولو به ادله ی شرعی، محرز شد که قبح کذب در واقع بسیار شدید است، (ولو آن ادله ی شرعی خودشان مفید حرمت نباشند) آیا نمی توان اثبات حرمت کرد؟
ثالثا این معیار از کجا آمده که اگر قبح، شدید بود دلیل حرمت می شود و الا فلا؟
ارسالها: 1,035
موضوعها: 431
تاریخ عضویت: دي 1396
اعتبار:
17
سپاس ها 502
سپاس شده 199 بار در 173 ارسال
به نظر می رسد در این بحث بین کذب خبری و مخبری خلط شده است .
کذب خبری یعنی عدم مطابقت محتوای خبر با واقع ولو مخبر از راستگوترین افراد باشد ولی ممکن است در مورادی کذب خبری داشته باشد مثلا از روی غفلت خبری را می دهند که جهل مرکب به عدم مطابقت محتوایش به واقع را دارد .
کذب مخبری یعنی عدم اعتقاد مخبر به مطابقت محتوا با واقع یعنی وقتی مخبری خبری را بصورت جزمی می دهد ظاهر کلام این است که اسناد قطعی میدهد به واقع و حال آن که این جزم در وی وجود ندارد چون فرض این است که نگفته شاید یا احتمالا یا ... بلکه بصورت جزمی از واقع خبر داده است که این معنا از کذب با صداقت جمع نمیشود و اتصاف شخص به کذاب بودن نیز فرع این نوع از کذب است .
و من هنا یظهر اگر شخصی بدون اعتقاد به باز بودن مدرسه و مثلا با تردید در این مساله اخبار جزمی به باز بودن مدرسه بدهد ولو در واقع مدرسه باز باشد ولی این شخص در عین این که صدق خبری دارد ، متصف به کاذب بودن میشود یعنی یک مخبر کاذب است فلذا با شک در مطابقت و عدم مطابقت برائت معنا ندارد چون صدق کذب مخبری قطعی به نظر می رسد فتامل.
علی ای حال به نظر می رسد استظهار ما از ادله مذمت و حرمت کذب به تناسبات عقلائی کذب مخبری باشد نه خبری و با نگاه ما به این مطلب جریان برائت نیز تحت تاثیر قرار می گیرد.