1-مهر-1399, 09:17
یکی از وجوه جمع بین دو خبر معارض حمل یکی از آنها بر انکار است به عنوان مثال صاحب وسائل از قول شیخ صدوق و شیخ طوسی نقل می کند که بین این دو روایت به این شیوه جمع کردندعَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِيِّ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ حَازِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: الْمُحْرِمُ لَا يَدُلُ عَلَى الصَّيْدِ فَإِنْ دَلَّ عَلَيْهِ فَقُتِلَ فَعَلَيْهِ الْفِدَاءُ.(کافی ج 4ص381)روایت دوم از قرار زیر است:وَ قَالَ ع فِي الْمُحْرِمِ يَشْهَدُ نِكَاحَ مُحِلَّيْنِ قَالَ ع لَا يَشْهَدْ[1] ثُمَّ قَالَ يَجُوزُ لِلْمُحْرِمِ أَنْ يُشِيرَ بِصَيْدٍ عَلَى مُحِل(فقیه ج2ص 361) قَالَ مُصَنِّفُ هَذَا الْكِتَابِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ هَذَا عَلَى الْإِنْكَارِ لِذَلِكَ لَا عَلَى أَنَّهُ يَجُوز.شیخ طوسی نیز همین توجیه را مطرح نموده: قَوْلُهُ ع يَجُوزُ لِلْمُحْرِمِ أَنْ يُشِيرَ بِصَيْدٍ عَلَى مُحِلٍّ إِنْكَارٌ وَ تَنْبِيهٌ عَلَى أَنَّهُ إِذَا لَمْ يَجُزْ ذَلِكَ فَكَذَلِكَ لَا تَجُوزُ الشَّهَادَةُ عَلَى عَقْدِ الْمُحِلَّيْنِ وَ لَمْ يُرِدْ ع بِذَلِكَ الْإِخْبَارَ عَنْ إِبَاحَتِهِ عَلَى كُلِّ حَالٍ.(تهذیب ج5ص315)
ممکن است نسبت به حدیث لا ربا بین الوالد و الولد نیز همین احتمال مطرح باشد که امام انکار کردند و آن را با لحن استفهام انکاری بیان کرده باشند و از آنجا که لحن روایت و حالات چهره ی امام برای ما نقل نشده است که درالقاء این مفهوم بسیار اثر گذار است لذا بتوان حکم به اجمال این حدیث نمود.البته با ملاحظه ی سایر روایات باب مقصود روشن است اما اگرفقط عبارت لیس بین الرجل و ولده ربا بود این احتمال معتنا به بود.
شایان ذکر است که با جستجویی مختصر عبارت لا ربا بین الوالد و الولد درروایت یافت نشد بلکه این عبارت پیدا شد: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «لَيْسَ بَيْنَ الرَّجُلِ وَ وَلَدِهِ وَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عَبْدِهِ، وَ لَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ أَهْلِهِ رِبًا؛ إِنَّمَا الرِّبَا فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ مَا لَاتَمْلِك.اگر کسی از دوستان آن تعبیر را یافت بفرماید استفاده کنیم.
ممکن است نسبت به حدیث لا ربا بین الوالد و الولد نیز همین احتمال مطرح باشد که امام انکار کردند و آن را با لحن استفهام انکاری بیان کرده باشند و از آنجا که لحن روایت و حالات چهره ی امام برای ما نقل نشده است که درالقاء این مفهوم بسیار اثر گذار است لذا بتوان حکم به اجمال این حدیث نمود.البته با ملاحظه ی سایر روایات باب مقصود روشن است اما اگرفقط عبارت لیس بین الرجل و ولده ربا بود این احتمال معتنا به بود.
شایان ذکر است که با جستجویی مختصر عبارت لا ربا بین الوالد و الولد درروایت یافت نشد بلکه این عبارت پیدا شد: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: «لَيْسَ بَيْنَ الرَّجُلِ وَ وَلَدِهِ وَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عَبْدِهِ، وَ لَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ أَهْلِهِ رِبًا؛ إِنَّمَا الرِّبَا فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ مَا لَاتَمْلِك.اگر کسی از دوستان آن تعبیر را یافت بفرماید استفاده کنیم.
