من[آیت الله زنجانی] قضيه اى را كه طريق بسيار صحيح و معتبرى دارد براى شما نقل مى كنم. اين قضيه را من از حاج آقا يحيى طالقانى [يكى از علماى محترم تهران] و ايشان از پدرشان، آقا شيخ حسن طالقانى [كه ايشان نيز يكى از علماى موجّه تهران بودند و هنگامى كه فوت كردند، حوزه علميه قم چند روز تعطيل اعلام شد] و ايشان از آقا ميرزا ابوالمعالى [از علماى درجه اول علما و عملا] نقل كرده اند كه ايشان مى فرمود: مرحوم حاجى كلباسى معروف، كه از اتقياء و علماى طراز اول بود، مخالفت با استخاره را به دليل وجوب عقلى دفع ضرر محتمل، حرام مى دانست. و بلكه در مخالفت با استخاره، بالاتر از احتمال ضرر وجود دارد بنابراين نبايد با آن مخالفت شود. مرحوم حاجى كلباسى دو قضيه را در رابطه با مخالفت با استخاره نقل مى كرد: قضيه اول اين بود كه روزى يكى از تجار و بازارى ها، ايشان را براى شام دعوت ميكند. مرحوم كلباسى هم جواب مثبت ميدهد ولى بعد يادش مى آيد كه بدون استخاره به آن شخص جواب مثبت داده
است. زيرا ايشان مقيد بود در اين موراد، با استخاره جواب بدهد. لذا براى مهمانى آن شب استخاره مى گيرد ولى استخاره بد مى آيد. اما براى مهمانى در شب بعد، استخاره خوب مى آيد. مرحوم كلباسى، فردى را به سراغ آن شخص بازارى مى فرستد تا ماجرا را به وى توضيح بدهد. آن شخص با شنيدن ماجرا، ناراحت مى شود و مى گويد من علماى محترم شهر را دعوت كرده ام و چگونه مى توانم به آنها بگويم كه مهمانى امشب منتفى است‌؟ مرحوم كلباسى به ايشان پيغام مى دهد كه شما اگر مهمانى را از طرف من كنسل كنيد، به آقايان بر نمى خورد و ناراحت نمى شوند. اين شخص هم همين كار را ميكند و مهمانى آن شب، منتفى مى شود. همان شب حدود دو ساعت و نيم بعد از غروب، يعنى زمانيكه به طور معمول جلسه يا منبر علماء به پايان مى رسد و از كارهاى خود فارغ مى شوند، سقف همان اتاقى كه قرار بود مهمانى در آن برگزار شود، فرو مى ريزد. به طورى كه اگر آن شب، جلسه مهمانى برگزار مى شد همه علماء زير آوار مى ماندند.

استاد شبیری در درس فقه مورخ 8 آبان1400 فرمودند:
درباره خالد بن جریر در رجال کشی؛ ص: 346 این عبارت نقل شده است:
مُحَمَّدُ بْنُ مَسْعُودٍ، قَالَ: سَأَلْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحَسَنِ، عَنْ خَالِدِ بْنِ جَرِيرٍ الَّذِي يَرْوِي عَنْهُ الْحَسَنُ بْنُ مَحْبُوبٍ فَقَالَ كَانَ مِنْ بَجِيلَةَ وَ كَانَ صَالِحاً.
کان صالحا در تعبیر علی بن حسن بن فضال می تواند به یکی از دو معنا باشد:
1) صالحا به معنای عادلا باشد و از آن عدالت خالد بن جریر استفاده شود. اما چگونه از آن وثاقت استفاده می شود در حالی که در وثاقت علاوه بر عدم تعمّد کذب، ضبط نیز لازم است؟ برای اثبات ضبط، به اصل عقلایی تمسک می شود. ضبط به این معناست که خطای شخص بیش از متعارف نیست و اصل عقلایی این است که در موارد شک، حمل می شود که خطای شخص بیش از متعارف نیست. اساسا اصل عدم خطا نیز با اصل ضبط از یک ریشه است و ریشه آنها اصل متعارف بودن انسان هاست. پس اگر صالحا به معنای عادلا باشد، مشکلی از این ناحیه نیست.
2) صالحا به معنای شایسته برای قبول روایت باشد که در این صورت در صالحا، ضبط نیز وجود دارد. چنانچه کلمه ثقه به این معناست. ثقه به معنای قابل اعتماد بودن است و اینکه روایات او از جهت شرایط قبول مشکلی ندارد. یکی از شرایط قبول، ضبط است. پس از کلمه ثقه، علاوه بر صدق گفتاری و عدم تعمّد کذب، عدم خطای زائد بر متعارف نیز استفاده می شود.
البته گوینده این کلام ابن فضال فطحی است و ممکن است به همین جهت کسی گفته اش را حجت نداند.

استاد سید محمد جواد شبیری در مواضع متعددی مطرح کرده اند که در میان متقدمین، دو سبک در تالیف کتب حدیثی وجود داشته است: صحیح نگاری و جامع نگاری. 
در صحیح نگاری، تنها احادیث معتبر و مورد اعتماد نقل می شود؛ بر خلاف جامع نگاری که مولف، التزامی به ذکر خصوص احادیث معتبر ندارد.
البته جامع نگاری، منافاتی با توجه اجمالی به اعتبار روایات ندارد (چنانکه در دوره متاخر، مثلا علامه ی مجلسی در ابتدای بحار الانوار که منابع کتابشان را معرفی می کنند در مورد کتب حافظ رجب تصریح می کنند که از میان روایات کتب او، تنها روایاتی که با اصول معتبره موافق است را نقل می کنند: 
«...و لا أعتمد على ما يتفرد بنقله لاشتمال كتابيه على ما يوهم الخبط و الخلط و الارتفاع و إنما أخرجنا منهما ما يوافق الأخبار المأخوذة من الأصول المعتبرة» و با توجه به شواهدی از این دست، بی پایگی این تصور که علامه ی مجلسی هر حدیثی که در دست داشته اند را در بحار آورده اند، روشن می شود)
(شاید بتوان گفت در جامع نگاری، گرچه مولف التزامی به نقل خصوص احادیث معتمد ندارد اما احادیثی که موضوع بودن آن ها برایش روشن (و یا مظنون) بوده است را متعارفا نقل نمی کند)...

صاحب عروه فرموده خون چه قلیل باشد چه کثیر نجس است.مرحوم حکیم فرموده قید قلیل برای احتراز از قول مرحوم صدوق و ابن جنید است مرحوم صدوق خون کمتر از نخود را لازم الاجتناب نمی داند و ابن جنید نیز خون کمتر از یک درهم را لازم الاجتناب نمی داند.هم چنین این قید اشاره به احتمال مخالفت شیخ طوسی در مساله دارد که ذراتی که چشم نمیبیند نجاست ندارد.ظاهرا مستند ایشان موثقه ی مثنی می باشد  عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ إِنِّي حَكَكْتُ جِلْدِي فَخَرَجَ مِنْهُ دَمٌ فَقَالَ إِنِ اجْتَمَعَ‏ قَدْرَ حِمَّصَةٍ(نخود) فَاغْسِلْهُ وَ إِلَّا فَلَا.[1]در بحث کفایت رویت هلال با تلسکوپ یکی از نقض های مهم برای عدم اجتزاء تلسکوپ همین مثال است.استاد فرمودند:اولا که احتمال وجود نص خاص در مساله وجود دارد وشبهه ی تخصیص دلیل نجاست خون وجود دارد نه اینکه نجس باشد و معفو است لذا می توان فرق بین این دو مثال گذاشت.ثانیا برفرض که دلیل خاص را هم لحاظ نکنیم اجزاء خون خود خون نیستند و آنها تسمیه ی جداگانه دارند که عرف عام ممکن است به دلیل عدم ابتلاء به آن تسمیه انجام نداده اما پزشکان برای آن اجزای ریز تسمیه انجام می دهندو معلوم نیست عرف عام واژه خون را برای ذرات قرمز رنگ وضع کرده باشد البته اگر عرف به همین ذرات ریز قرمز رنگ زیر میکروسکوپ خون بگوید لزوم اجتناب محذوری ندارد.
۳۰آذر ماه ۱۴۰۰

استاد شبیری در جلسه51 مورخ1دی1400 فرمودند:
مثال معروفی که برای استصحاب تعلیقی مطرح می شود عنبی است که قضیه تعلیقی اذا غلی یحرم در موردش صادق است و صدق این قضیه پس از تبدیل شدن به زبیب مشکوک میشود.
اما باید دانست همانطور که دیگران متذکر شدند این مثال درست نیست چون دلیل شرعی می گوید عصیر عنبی اذا غلی یحرم و عصیر یعنی آبی که با فشردن خارج می شود پس با توجه به این که زبیب آبی ندارد عصیر الزبیب هم معنا ندارد و این که آبی از خارج به آن اضافه شود و جوشانده شود موضوع جدیدی برای حرمت محسوب می شود و قابل استصحاب نیست.

به نظر می توان به روایاتی برای اثبات قاعده نفی حرج تمسک نمود

#استاد_حسینی_شیرازی (زیدعزه

راویان شماره شده در کتاب رجال ابن غضائری را میتوان به پنج دسته تقسیم کرد:

1راویانی که #تضعیف شده اند و به هیچ روی روایت آنان #پذیرفته_نیست

ابن غضائری در مورد جعفر بن محمد بن مالک فرازی مینویسد: #کذاب‌_متروک_الحدیث_جملةً¹

2راوایانی که ولو در نظر ابن غضائری #ضعیف شمرده شدند اما #احادیثشان به دو دسته قابل #پذیرش (صحیح) و #غیرقابل پذیرش(سقیم) تقسیم میشود

مانند ابراهیم بن اسحاق احمری :
فی حدیثه #ضعف و فی مذهبه ارتفاع
#ویروی_الصحیح_و_السقیم و امره مختلط²

3راویانی که بر آنها #خرده_گیری_شده این دسته از راویان اگرچه در نگاه ابن غضائری نقطه ضعفی دارند اما به هیچ وجه نمیتوان ضعیف دانستن آنان را به #ابن_غضائری_نسبت_داد

مانند ادریس بن زیاد که اورا از راوی ضعفاء میداند اما #تضعیف_نمیکند
ادریس بن زیاد یکنی ابالفضل... یروی عن الضعفاء³

4راویانی که از آنان #دفع_اتهام_شده که این دسته خود به دو دسته تقسیم میشود :

الف)راویانی که ابن غضائری با اینکه ضعف ایشان رامیپذیرد اما از #میزان_ضعف آنان میکاهد و برخی بدگمانی ها در باره ی ایشان را روا نمیداند

مانند محمدبن عیس الهَمْدانی :ضعیف و یروی عن الضعفاء و یجوز ان یُخَرَّجَ شاهداً⁴

ب)راویانی که ابن غضائری ضعیف دانستن آنان را #بر_نمیتابد و بر #درستی درون مایه های حدیثی آنان پای میفشارد

مانند محمد بن اورَمَة: اتهمه القمیون بالغلو و حدیثه نقی #لافساد_فیه⁵

5راویانی که ابن غضائری به ژرفنگری در محدوده نگاه اعتراض آمیز دیگران به آنها میپردازد و با این روش #وثاقت این دسته را بر می نمایاند

مانند احمد بن محمد بن خالد برقی :
احمد بن محمد بن خالد بن محمد بن علی البرقی...طعن القمیون علیه و لیس الطعن فیه انما العطن فی من یروی عنه فانه کان لایبالی عمن یأخذ علی طریقة اهل الاخبار⁶
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*¹:رجال ابن غضائری،ش۲۷
*²:همان،ش۹
*³:همان،ش۸
*⁴:همان،ش۱۳۶
*⁵:همان،ش۱۳۳
*⁶:همان،ش۱۰

در روایات متعارض -اگر مرجحی نباشد- با توجه به اخبار علاجیه، برخی قائل به تخییر شده‌اند به این معنا که فقیه یکی از دو روایت را برمی‌گزیند و مطابق با آن فتوا می‌دهد. اما باید دقت کرد که روایتی که به این ترتیب دلیل برای حکم شرعی قرار بگیرد، کاشفیتی از واقع ندارد (چون معنا ندارد که فقیه واقع را انتخاب کند!) وقتی کاشفیتی نداشت، دیگر اماره نیست و تنها رافع حیرت است.


اگر این کبرای کلی پذیرفته شود که چیزی که کاشفیتی از واقع ندارد، مثبتات خود را ثابت نمی‌کند (چنان که در مورد اصول عملیه‌ای مانند استصحاب به این موضوع تصریح شده است)، دیگر نمی‌توان از این روایت در استدلال‌هایی که در واقع تمسک به مُثبِتات روایت است.

شیخ طوسی در فهرست به ابن جنید نسبت قیاس می دهد: محمّد بن أحمد بن الجنيد، يكنّى أبا علي، و كان جيد التصنيف حسنه، إلّا أنّه كان يرى القول بالقياس! فترك لذلك كتبه و لم يعوّل عليها.[1]قبل از ایشان شیخ مفید هم به استاد خود ابن جنید نسبت قیاس می دهد نجاشی یکی از کتب شیخ مفید را النقض‏ على‏ ابن‏ الجنيد في اجتهاد الرأي‏ می شمارد[2]
 اما مرحوم نجاشی ابن جنید را توثیق و یکی از کتب ابن جنید را کتابی در رد قیاس مطرح می کندمحمد بن أحمد بن الجنيد أبو علي الكاتب الإسكافي‏ وجه في أصحابنا، ثقة، جليل القدر. صنف فأكثر، و أنا ذاكر لها بحسب الفهرست الذي ذاكرت فيه. و سمعت بعض شيوخنا يذكر أنه كان عنده مال للصاحب عليه السلام و سيف أيضا، و أنه وصى به إلى جاريته فهلك ذلك. له كتاب تهذيب الشيعة لأحكام الشريعة.....در ادامه فرموده:كتاب كشف‏ التمويه‏ و الألباس على أغمار الشيعة في أمر القياس،[3]
مرحوم محقق حلی نیز در مقدمه ی معتبر فضل ابن جنید را مشهور می داند و نیکو بودن دقتهای او را معروف می داند.[4]با این حال سوال این است که اگر کسی اهل قیاس که شعار مذهب شیعه ابطال آن است باشد می تواند به عنوان یکی از وجوه شیعه حساب شود؟!فلذا اصل این نسبت مشکوک می شود و ممکن است ایشان اهل تنقیح مناط یا الغاء خصوصیت بوده باشند.